Sinds september 2004 is het leveren van "gelode" brandstof binnen de EU verboden. Hiervoor brachten de grote maatschappijen als opvolger de Super Met Lood Vervanger (Super MLV) op de markt. BP en Shell zijn ze inmiddels gestopt met het leveren van een lood vervangende brandstoffen (Super MLV). Daar stroomt nu het dure V-Power, resp BP Ultimate uit de voormalige MLV pompen. ESSO, TEXACO en AVIA leveren nog steeds Super 98 MLV. Niet meer langs de snelwegen, maar alleen bij de "dorps"-pompstations (ondermeer ESSO in Achterveld, nabij het LRCH honk "de Roskam") [ stand februari 2009 ]Buiten Nederland is het aanbod onbekend. Zo is er België nauwelijks meer Super 98 MLV te koop. En in Duitsland alleen bij de "handelsmaatschappij" depots (welken meestal in de avond en weekend gesloten zijn)De bezitters van oude auto's, welke nog "lood" nodig hebben, zullen dus in vele gevallen zelf een "loodadditief" (lood vervanger) aan elke tank ongelode EURO 95 benzine moeten toevoegen. Tijd om mij dus eens in deze materie te verdiepen.Waarom lood?De toevoeging van een kleine hoeveelheid lood aan benzine (tot september 2004 was dit 0,15 gram lood per liter) zorgt voor een smerend en beschermend laagje loodoxide op de klepzittingen. Bij auto's met "zachte" klepzittingen, zoals alle Land-Rover 2,25 liter en de 2,6 liter 6 cilinder kop- zijklepper (F-head) motoren, voorkomt lood dan ook extra slijtage en eventuele verbranding van deze klepzittingen. Bij deze motoren sluiten de kleppen rechtstreeks op het "zacht" gietijzer van de cilinderkop (of cilinderblok bij de F-head).De klepzittingen zijn hier als het ware in uitgefreesd. Het zijn dus niet de (uitlaad-)kleppen, maar het materiaal van de cilinderkop, wat het lood "dringend" nodig heeft. Alle na 1986 geproduceerde auto's en motoren zijn (verplicht) geschikt voor het gebruik van "lood vrije" brandstof. Modellen, bestemd voor de Amerikaanse markt (en de meeste Japannners), zelfs al vanaf 1978. Deze motoren beschikken over geharde of ingezette hardmetalen klepzittingen, waardoor een loodtoevoeging niet meer nodig is en zijn herkenbaar aan een sticker "unleaded fuel" nabij de tankdop.Om een gietijzeren klepzitting geschikt te maken voor loodvrije brandstof (en LPG), zullen de bestaande klepzittingen moeten worden uitgefreesd en door ingekrompen hardmetalen (Stellite) moeten worden vervangen. Hiervoor moet de cilinderkop (en bij de F-head modellen zelf het gehele motorblok) gedemonteerd worden. Is geen DHZ klusje.De vervanging van loodhoudende superbenzine door "standaard" brandstof met een milieuvriendelijkere toevoeging biedt echter niet dezelfde optimale bescherming aan de motor als het "ouderwetse"-lood. Een kalium of mangaan verbinding legt eveneens bij verbranding een dun beschermend oxidelaagje op de klepzitting. Maar het filmlaagje blijft niet, zoals dat bij lood gebuurt, enkele duizenden kilometers op de kleppen achter.Toen er nog "lood"-houdende benzine te koop was adviseerde men voor oudere auto's om elke derde tankbeurt voor deze (duurdere) "gelode 98 RON" te kiezen. De twee tussenliggende tankbeurten kon met de aanwezige loodaanslag gemakkelijk worden overbrugd met EURO 95 RON loodvrije brandstof. Met het verdwijnen van het "echte" lood is dit voorbij. Met de minder effectief werkende loodvervangende toevoegingen zal men ELKE tankbeurt de brandstof met loodvervanger moeten toevoegen !!. Loodvervanger, de test.Voor het testen van de invloed van loodvervangers (en het ontbreken van deze) op een motorblok, zijn er door Rover (!) een achttal gietijzeren BMC A-blokken (1275cc, o.a Mini, Metro/Rover 100) beschikbaar gesteld. Deze werden tijdens een periode van 70 uur blootgesteld aan de volgende test: 50 uur draaien op 3800 tpm, daarna 20 uur op 5500 tpm. Bij een dergelijke motor komt dat neer op het (non-stop) rijden van zo'n 8000 km binnen 3 dagen. Deze testen werden uitgevoerd met diverse soorten loodvrije en loodhoudende brandstoffen, alsmede dezelfde soorten loodvrije brandstoffen met een toevoeging van een der te testen "loodadditief".De genoemde test is voorjaar 1999 uitgevoerd en gepubliceerd in mei 1999 in het engelse maandblad "Practical Classics". Criteria: Tenminste 70% van de bescherming van gelode benzine en een toelaatbare klepspeling afname van niet meer als 0,3mm over de geteste periode. Dus het meten van de teruglopende (!) klepspeling doordat de kleppen door gebrek aan een goede "lood"-oxidelaag "dieper" in de "zachte" cilinderkop slaan.Referentie: Als referentie dient de gemeten klepspeling afname bij zowel een "ouderwets"-gelode brandstof en bij gebruik van een loodvrije 95 RON brandstof zonder enige toevoeging. Bij het gebruik van 95 RON (Loodvrij en zonder enige toevoeging) liep dit op tot een afname van maarliefst 1,0 mm. Dit is ruim meer als de standaard ingestelde klepspeling. Als gevolg hiervan zal, nadat de speling nul is geworden, dit tot het niet meer sluiten van de kleppen gaan leiden. Met lekkende kleppen als gevolg. De klepzitting (en vaak ook de klep) zullen met grote zekerheid gaan inbranden.Bij "ouderwets" gelode Super 98 benzine is dit over dezelfde periode (van 8000 km) minder als 0.01mm! De test: In totaal zijn er zo'n 20 "lood vervangende" (in Engeland op de markt zijnde en daar bij tankstations goed verkrijgbare) middelen getest. Slecht 2 voldeden ruimschoots aan de beide door de testers gestelde voorwaarde.Nadat de testcriteria enigszins verruimd werden (alleen de beschermende 70 % norm halen), voldeden nog eens 3 middelen aan de (lagere) gestelde voorwaarde. Navraag bij zowel "Practical Classics", de FBHVC en British Motor Heritage bleek, dat er een behoorlijk verschil zat in de criteria voor "goedkeuring" bij de eerste serie geteste producten, waarbij alleen Superblend en Red Line werden goedgekeurd en bij de tweede serie tests, waarbij ook Millers, Castrol en Nitrox werden goedgekeurd. Geheel aan de gestelde criteria voldeden alleen Superblend en Red line Lead Substitute.Pas bij de herkansing en het verlaten van de klepspeling eis, kregen ook Millers VSP Plus, Castrol Valvemaster Lead Substitute en Carplan Nitrox4star / Nitrox4lead het predikaat "goedgekeurd". Alleen bij Superblend was de afname van de klepspeling verwaarloosbaar. Bij gebruik van de andere merken (ook de niet geteste!!) is het dus een goede zaak om de klepspeling regelmatig (bijvoorbeeld elke 5000 km!!) te controleren en eventueel na te stellen. Zeker met de laag gecomprimeerde Land-Rover motoren kun je voor de goedkoopste soort gaan, de EURO 95 RON. Wie dicht bij de Duitse grens woont, kan daar soms nog 93 RON tanken.De testresultaten van Superblend en Red line zijn door deze firma's (o.a op internet) openbaar gemaakt. Het merk Red Line is in Nederland goed verkrijgbaar en wordt o.a. bij vele motor zaken aangeboden. Ondermeer de "Harley wereld" beveelt dit merk aan voor zijn oudere V-modellen. Ik weet het, deze test is alweer van 1999. Inmiddels zijn er ongetwijfeld meer "lood vervangende" middelen, welke het mogelijk het predikaat "Goedgekeurd" zouden verdienen. Alle fabrikanten beweren tenslotte over het "beste" product te beschikken. Het is alleen lastig om dit zonder een uitgebreide (en dure) test procedure te controleren. En dan speel ik liever op "safe", zonder het risico van een verbrande cilinderkop (ergens "in the middle of nowhere").